“من یک آرزو دارم”؛ وکیل شاکی خصوصی در دادگاه میکونوس صحبت‌هایش را در بیستمین سالگرد ترور چهار فعال سیاسی در برلین با این عبارت آغاز کرد. هانس یواخیم اریگ در سخنرانی روز شنبه خود همچنین با اعلام اینکه پرونده دادگاه میکونوس برای برخی متهمین آن همچنان باز است، ابراز امیدواری کرد که روزی بتواند در تهران ناظر دادگاهی باشد که در آن عاملان و آمران میکونوس محاکمه شوند.
در همین مراسم، سارا دهکردی، فرزند نوری دهکردی، از ترور شدگان رستوران میکونوس ضمن انتقاد از تجربیات تاریخی تشکیل “کمیته‌های حقیقت یاب” بر ضرورت تشکیل این کمیته‌ها در آینده ایران تاکید کرد.
خانم دهکردی در مصاحبه با روز نیز با اشاره به روند “رضایت بخش” دادگاه میکونوس در آلمان، تصریح کرد که خواسته آن‌ها روشن سازی و رسیدگی به تمامی پرونده‌های مربوط به ترورهای خارج از کشور است.
حمید نوذری ناظر کانون پناهندگان سیاسی ایرانی در دادگاه میکونوس هم در مصاحبه با روز ابراز امیدواری کرد که “روزی در ایران امکان دمکراتیکی پیش آید که آمرین و عاملین جنایاتی مانند میکونوس یا قتل عام زندانیان سیاسی در سال ۶۷ در برابر دادگاهی عادلانه قرار گیرند و مردم و رسانه‌های عمومی را از جزئیات این جنایت‌ها مطلع سازند.”
در بیستمین روز سالگرد تررو رهبران کرد در پایتخت آلمان، حزب دمکرات کردستان در بیانیه‌ای اعلام کرده است که “تروریسم دولتی جمهوری اسلامی و ترور مخالفان این رژیم به هیچوجه یک مشکل ایرانی و داخلی این کشور به تنهایی نبوده و نیست، بلکه یک معضل جهانی است و مجامع و محافل بین المللی نیز در مقابل آن مسئولند.”
در همین راستا حزب دمکرات کردستان ایران نیز در بیانیه‌ای جداگانه نوشته است: “امسال در حالی و در بیستمین سال شهادت دکتر صادق شرفکندی و همرزمانش یاد آن رهبر عالیقدر را گرامی می‌داریم که کشورمان از هر جهت با مشکل و بحرانهای تاثیرگذار روبروست،و مسئله اتمی ایران هنوز بر جای خود باقی است.”
نماندگان این حزب، روز شنبه، ۲۵ شهریور، همچنین با حضور در مقابل رستوران سابق میکونوس و برگزاری مراسمی در برلین، یاد رهبران ترورشده و نوری دهکردی را گرامی داشتند.
کاظم دارابی: افشاگری می‌کنم
صادق شرفکندی، دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران، فتاح عبدلی و همایون اردلان، نمایندگان این حزب در اروپا و آلمان و همچنین نوری دهکردی، کارمند صلیب سرخ، فعال سیاسی و فعال در امور پناهندگان ایرانی مقیم آلمان در ماه سپتامبر سال ۱۹۹۲ در جریان نشستی در رستوران میکونوس در شهر برلین آلمان، هدف سوء قصد قرار گرفتند و به ضرب گلوله از پای در آمدند.
پرونده این قتل که به ماجرای “ترور میکونوس” شهرت یافت، در دادگاهی در آلمان به مدت چهار سال مورد رسیدگی قرار گرفت. این دادگاه در سال ۱۹۹۷، کاظم دارابی را که در زمان وقوع قتل به عنوان دانشجو و عضو اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان ساکن آلمان بود، همراه با عباس رحیل، شهروند لبنانی، به جرم دست داشتن در این ترور به حبس ابد محکوم کرد.
دادستانی آلمان، کاظم دارابی را از اعضای وزارت اطلاعات و نیروهای ویژه سپاه پاسداران معرفی کرده و گفته بود که ترور رهبران کرد به دستور مقامات امنیتی جمهوری اسلامی صورت گرفته است.
دادگاه میکونوس یکی از مشهور‌ترین دادگاه‌هایی بود که در آلمان تشکیل شد. در نتیجه این دادگاه، مقامات عالی نظام جمهوری اسلامی به دست داشتن در قتل مخالفین خود در خارج از ایران متهم شدند و برای اولین بار به خاطر تروریسم دولتی توسط دادگاه محکوم گردیدند.
همچنین از آنجا که در جلسات دادگاه، مفهومی به نام “وظایف ویژه” مطرح شده بود که سران جمهوری اسلامی تصمیم گیرندگان اصلی آن بودند، مسئولان وقت جمهوری اسلامی یعنی هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور وقت، علی فلاحیان، وزیر اطلاعات وقت، علی اکبر ولایتی وزیر امور خارجه وقت و سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی متهم به زمینه سازی ماجرای میکونوس شدند. چند ماه بعد، رونالد جورج، دادستان کل آلمان بر نقش این چهار مقام جمهوری اسلامی در ترور میکونوس تاکید کرد.
با این حال کاظم دارابی، از متهمین اصلی این پرونده، بامداد سه شنبه، ۱۱ دسامبر، ۲۰۰۷، پس از گذراندن پانزده سال حبس، از زندان آزاد و بلافاصله از آلمان اخراج شد.
آزادی زودهنگام کاظم دارابی، با اعتراض حزب دمکرات کردستان ایران و همچنین بستگان کشته شدگان روبرو شد. آنزمان حتی شایعاتی مبنی بر معامله جمهوری اسلامی و دولت آلمان مطرح شد؛ مساله‌ای که دادستانی آلمان آن را تکذیب کرد.
کاظم دارابی بعد از بازگشت به ایران در مصاحبه با خبرنگاران در فرودگاه تهران با اشاره به حکم تخفیف مجازات خود گفت حکم دادگاه حکایت از بی‌گناهی او دارد.
دارابی اخیران در مصاحبه‌ای با خبرگزاری فارس، نزدیک به نهادهای امنیتی نظامی جمهوری اسلامی گفته قصد دارد با انتشار کتابی علیه دستگاه قضایی آلمان “افشاگری” کند.
میکونوس؛ از یک جزیره تا یک قتلگاه
حمید نوذری، ناظر کانون پناهندگان سیاسی برلین در دادگاه میکونوس و یکی از افراد پیگیر این پرونده در مورد آخرین وضعیت حقوقی پرونده میکونوس به روز می‌گوید: “پرونده برای کاظم دارابی، عباس راحل و یوسف امین از نظر دستگاه قضایی آلمان بسته شده است، ولی پرونده علی فلاحیان، عبدالرحمن بنی هاشمی (فرمانده تیم تررو)، اصغر ارشد و علی کمالی (از مامورین بالای واواک و از مسئولین تیم تحقیق) و همچنین دو لبنانی به نام‌های فرج الله حیدر (راننده تیم ترور) و علی صبرا (تهیه کننده ماشین ترور) باز است. برای همه آن‌ها حکم جلب بین المللی صادر شده است.”
او افزود: “چنانکه این‌ها در آلمان در برابر دادگاه قرار بگیرند، خانواده قربانیان می‌توانند به عنوان شاکی خصوصی در جریان دادرسی شرکت کنند.”
در همین راستا سارا دهکردی، فرزند نوری دهکردی به روز می‌گوید:” در رابطه با دادگاه میکونوس ما خواهان اجرای حکم آمرین و عاملین هستیم، اما از آن مهم‌تر ما می‌خواهیم که در یک دادگاه عادلانه به پرونده تمامی ترورهای خارج از کشور رسیدگی شود.”
خانم دهکردی در مورد نتیجه دادگاه پدرش هم چنین می گوید: “درست است که ما در مجموع فاقد سیستم‌های کاملا دمکرات هستیم اما قاضی و دادستان میکونوس با جرات کار خود انجام دادند. این دادگاه در مقابل دولت آلمان که نمی‌خواست دادگاه به این شکل برگزار شود قرار گرفت. خود دادستان بار‌ها برای بستن آن پرونده تحت فشار قرار گرفت.”
او که در زمان مرگ پدرش تنها ۹ سال داشته، ۲۰ سال پس از این حادثه خواهان تشکیل کمیته‌های حقیقت یاب برای بررسی رویدادهایی از این دست در آینده شد.
خانم دهکردی در سخنرانی خود در مراسم بیست سالگی میکونوس با انتقاد از تجارب جهانی در این زمینه تصریح کرد: “کاری که کمیسیون‌های حقیقت یاب در گذشته کرده‌اند، نهادینه کردن آشتی و بخشش به عنوان یک ارزش کلی در راستای ساخت یک ملت و فراهم کردن مرزهای اخلاقی و سیاسی برای تعیین آنچه به عنوان حقیقت تاریخی به حساب می‌آید بوده است.”
هانس یواخیم اریگ، وکیل شاکی خصوصی در دادگاه میکونوس هم در سخنرانی خود گفت که پرونده از نظر او بسته نیست و امیدوارست روزی علی فلاحیان و بقیه متهمانی که پرونده آن‌ها هنوز باز است در دادگاه‌های آلمان حاضر شوند و او بتواند به عنوان وکیل شاکی خصوصی در آن دادگاه شرکت داشته کند.
آقای یواخیم دلیل موفقیت دادگاه میکونوس را “استقلال و جرات دستگاه قضایی و دادگاه مستقل میکونوس” و همچنین همکاری همه جانبه فعالان سیاسی ایران اعلام کرد.
وکیل شاکی خصوصی میکونوس همچنین گفت: “میکونوس تا تابستان ۱۹۹۲ فقط نام یک جزیره تفریحی در یونان بود. از آن زمان به بعد مترادف شده با فرمان قتلی وحشتناک اما از زمان صدور حکم میکونوس همچون نشان جرات بخش استقلال قوه قضائیه تمایل به روشنگری بدون مراعات مسائل سیاسی و اعلام حقیقت علیرغم فشار شده است.”
این وکیل مدافع آلمانی همچنین در سخنرانی خود با عنوان “من یک آرزو دارم” گفت: “سال ۱۹۶۸ زمانی که دانشجو بودم یک بار به ایران رفتم و تهران را هم دیده‌ام. امیدوارم این بار آنجا در دادگاهی ناظر بر محاکمه علی فلاحیان و دیگر مسولین ترور میکونوس در تهران باشم.”
اعدام‌های دهه ۶۰ و میکونوس
مراسم بیستمین سالگرد واقعه میکونوس و “قتل عام زندانیان سیاسی دهه ۶۰” روز شنبه، ۲۵ شهریور ماه مصادف با ۱۵ سپتامبر، با تلاش کانون پناهندگان سیاسی ایران – برلین، کمیته دفاع از زندانیان سیاسی ایران – برلین و با حمایت جامعه بین المللی حقوق بشر در محل “خانه فرهنگ‌ها” در برلین پایتخت آلمان برگزار شد.
در این مراسم، علاوه بر سارا دهکردی و هانس یواخیم، شهریار نقشبندی، از اعضای کمیته آلمان حزب دمکرات کردستان ایران، حمید نوذری، رئیس کانون پناهندگان سیاسی ایران – برلین، پرویز دستمالچی، شاهد عینی و از بازماندگان رویداد رستوران میکونوس سخنرانی کردند.
آخرین سخنران این مراسم، فرخنده‌تقدسی، از زندانیان سیاسی دهه ۶۰ بود. او که بین سال‌های ۶۲ تا ۶۸ در زندان بوده، در سخنان خود به مقایسه شیوه مقاومت زندانیان در اردوگاه‌های مرگ ناسیونال سوسیالیست‌های آلمان و زندان‌های جمهوری اسلامی پرداخت.
اعدام‌های سیاسی سال ۶۷ به حکم آیت‌الله خمینی به بهانه انجام عملیات “فروغ جاویدان” از سوی سازمان مجاهدین خلق صورت گرفت، اما این اعدام‌ها تنها شامل اعضای سازمان مجاهدین نشد و شمار زیادی از اعضای گروه‌های چپ مخالف جمهوری اسلامی نیز به صف اعدامی‌ها پیوستند. از تعداد اعدام شدگان آمار دقیقی در دست نیست، اما نهادهای بین المللی و منابع غیررسمی تعداد آن‌ها را بین دو الی پنج هزار نفر گزارش کرده‌اند.
…………………………………………………………………………………………………………………………………
◄ گزارش مرتبط: بیست سال پس از میکونوس؛ گزارش رادیو فردا ازمراسم یادبود ترور میکونوس و کشتارهای دستجمعی سال 67